ویژگی های علمی و اخلاقی حاج آقا مصطفی

‏‏س‏‏ حاج آقا خواهش می‏‏‌‏‏کنم در رابطه با ویژگی‏‏‌‏‏ها و مراتب علمی و خصوصیات اخلاقی ‏‎ ‎‏حاج آقا مصطفی و نیز نقشی که ایشان در نهضت و قیام امام داشتند توضیحاتی ‏‎ ‎‏بفرمایید؟‏

‏‏ مرحوم آیت‏‏‌‏‏الله حاج آقا مصطفی ـ رضوان‏‏‌‏‏الله تعالی علیه ـ از ویژگی‏‏‌‏‏های ‏‎ ‎‏گوناگونی برخوردار بود. واقعاً در بسیاری از مسائل باید از ایشان به عنوان یک نابغه ‏‎ ‎‏یاد کرد. در همان سنین لطیف جوانی‏‏‌‏‏اش بحمدالله از یک مقامات علمی فوق‏‏‌‏‏العاده‏‏‌‏‏ای ‏‎ ‎‏برخوردار بود. در مسائل و علوم مختلف روحیه کنجکاوی داشت و جدا از فقه، اصول، ‏‎ ‎‏فلسفه، کلام و عرفان هرجا که احتمال می‏‏‌‏‏داد فردی از مقربین پروردگار و اولیاء خدا ‏‎ ‎‏زندگی می‏‏‌‏‏کند فوراً به دنبال او می‏‏‌‏‏رفت و در این زمینه به این مسأله توجه نمی‏‏‌‏‏کرد که ‏‎ ‎‏آقازاده است و خودش از علمای بزرگ و دارای مدارک و مدارج علمی است. می‏‏‌‏‏رفت ‏‎ ‎‏تا شاید مطلب و علم جدید یا کمال بیشتری برای خودش کسب کند و احیاناً اگر ‏‎ ‎‏آن فرد جلساتی داشت شاید خود حاج آقا مصطفی محور آن مجالس قرار می‏‏‌‏‏گرفت. ‏

‏
‏‎

‎‏ایشان با کسانی که از روحیه معنوی برخوردار بودند فوق‏‏‌‏‏العاده مأنوس می‏‏‌‏‏شد و اولین ‏‎ ‎‏یا دومین فرد در جلسات درس و بحث امام بود. او جزو کسانی بود که در درس امام ‏‎ ‎‏اشکال می‏‏‌‏‏کردند، خیلی هم میدان می‏‏‌‏‏گرفت و با خود امام در بعضی از مسائل بگومگو ‏‎ ‎‏می‏‏‌‏‏کرد. این موضوع طبیعی است. وقتی در جلسه درسی اشکال می‏‏‌‏‏کنند خود استاد و ‏‎ ‎‏مدرس اشکال را قبول ندارد. به یاد دارم که حاج آقا مصطفی بر اساس ایده فکری ‏‎ ‎‏خودش، در جلسه درس امام، مطلبی را یکی ـ دو بار اشکال گرفت و پیگیری کرد. ‏‎ ‎‏سرانجام حضرت امام رو به ایشان کرد و گفت: من از شما انتظار نداشتم که این طور ‏‎ ‎‏حرف‏‏‌‏‏ها را بزنی و ایشان هم در جواب با امام یک شوخی همان جا کرد. به هر حال، ‏‎ ‎‏وی از مستشکلین پایه‏‏‌‏‏دار و استخوان‏‏‌‏‏دار درس امام بود. خودش هم در نجف درس ‏‎ ‎‏خارج داشت و شاگردان زیادی در جلسه درسش حاضر می‏‏‌‏‏شدند. غیر از بحث اصول، ‏‎ ‎‏تفسیر خوبی را در آنجا تدریس می‏‏‌‏‏کرد که مقداری از آن‌ها هم به چاپ رسیده باشد.‏

‏‏در مسائل اجتماعی به هر کجا که می‏‏‌‏‏رفت، الحمدلله از ایشان استقبال فوق‏‏‌‏‏العاده‏‏‌‏‏ای ‏‎ ‎‏می‏‏‌‏‏شد. با اینکه احیاناً آن جلسات از جهت خط فکری هم خیلی با ایشان و با امام ‏‎ ‎‏همراه نبودند، اما به خاطر لطافت روحی حاج آقا مصطفی از او استقبال می‏‏‌‏‏کردند و به ‏‎ ‎‏ایشان علاقه‌مند بودند. یادم می‏‏‌‏‏آید یک بار برای دیدن شخصی به منزل یکی از علمای ‏‎ ‎‏بزرگ نجف رفته بود. صاحب منزل خط فکری امام را نداشت و اما از ابعاد دیگر ‏‎ ‎‏از جمله مسائل عرفانی و روحانی به امام علاقه‌مند بود. ایشان رو کرد به حاج آقا ‏‎ ‎‏مصطفی و گفت که عرض ارادت و سلام من را خدمت آقا برسانید و خیلی با جدیت ‏‎ ‎‏گفت که ما ارادتمند آقا هستیم. حاج آقا مصطفی هم در جواب گفت: تولی به تنهایی ‏‎ ‎‏کفایت نمی‏‏‌‏‏کند تبری هم لازم است. این مسأله برای صاحب مجلس مقداری ترش و ‏‎ ‎‏تلخ بود.‏

‏‎

‎